Pandemia Covid-19 zaskoczyła i zmieniła życie nas wszystkich. Grupą szczególnie narażoną, wrażliwą i czułą na zmiany jakie wymusiła globalna pandemia, są dzieci i młodzież.
Zespół ekspertów Polskiej Akademii Nauk podkreśla, iż psychologiczne i edukacyjne skutki pandemii mogą być bardzo poważne i odczuwalne, dłużej niż sama pandemia.
Lockdown wymusił zamknięcie placówek edukacyjnych, integracyjnych, co nierozerwanie wiąże się z ograniczeniem kontaktów społecznych. Izolacja od rówieśników, konieczność zmiany nawyków, stale docierające negatywne informacje dotyczące pandemii, spowodowały dezorganizację codziennego życia i utratę poczucia bezpieczeństwa. Odczuwanie negatywnych emocji i długotrwałego silnego stresu są czynnikami sprzyjającymi rozwojowi różnego rodzaju trudności i schorzeń o podłożu psychicznym. Są to m.in.:
– zaburzenia depresyjne
– zaburzenia lękowe
– PTSD (Zespół Stresu Pourazowego)
– częste uczucie smutku, strachu, złości
– częsta zmiana nastroju
– bezsenność
– otyłość
– brak apetytu
– apatia i brak energii, zniechęcenie
– osłabienie funkcji poznawczych (np. koncentracja uwagi)
– objawy psychosomatyczne (np. problemy żołądkowe, ból głowy)
Lista możliwych konsekwencji jest długa. Należy jednak wspomnieć o innym szczególnym zagrożeniu, jakim jest nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych, podyktowane systemem zdalnej edukacji. Czas spędzany przez dzieci przed monitorem komputera, diametralnie zwiększył się, powodując swoistego rodzaju nałóg. Uzależniające korzystanie z gier komputerowych, urządzeń mobilnych, internetu czy różnego rodzaju aplikacji jest jednym z największych zagrożeń dla dzieci tzw. Pokolenia Q (ang.quarantine), a dla nas psychologów i rodziców- stanowi wielkie wyzwanie. Izolacja, lęk, moda, ogólne przyzwolenie czy nauczanie zdalne przyczynia się do nadmiernego korzystania z nowych technologii. Naszym zadaniem jest chronić i uświadamiać dzieciom zagrożenia wynikające z nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych jak również pokazywanie innych możliwości rozwoju, spędzania wolnego czasu, kształtowania nowych zainteresowań, które będą równie atrakcyjne. Z jedną zasadniczą różnicą, że będzie to świat rzeczywisty a nie wirtualny!
Wiele z wyżej wymienionych negatywnych skutków pandemii Covid-19 u dzieci wymaga profesjonalnej pomocy psychologa i terapeuty. Drogi Rodzicu, jeśli zauważasz niepokojące sygnały u swojego dziecka- nie zwlekaj. Skonsultuj trudności z psychologiem. Nadrzędnym celem jest profesjonalne wsparcie i uważność na potrzeby, trudności i przeżycia dziecka, związane z obecną sytuacją.
Paulina Siewierska-Chudzik
psycholog