Śpiew to najstarszy typ wykonawstwa muzycznego. Jako forma aktywności koordynuje
i ćwiczy ruchy mięśni krtani, oddechowe oraz artykulacyjne.
Wyróżnić można następujące rodzaje śpiewu:
– sylabiczny (utwory muzyczne z tekstem);
– wokalizę (bez słów);
– mormorando (melodyjne mruczenie).
Śpiew może być formalny (np. przedstawienie) i nieformalny (np. śpiew kołysanek do snu).
W kontekście terapeutycznym śpiew tworzy meloterapię. Jest to terapia tworzona za pomocą śpiewu. Umożliwia bezpośrednie porozumiewanie się na płaszczyźnie społecznej
oraz somatyczne przeżywanie napięcia i rozluźnienia.
Każdy człowiek posiada wrodzone zdolności śpiewania. Należy mu umożliwić emocjonalne wypowiadanie się w sposób bardziej spontaniczny i elementarny niż za pomocą mowy.
W terapii śpiewem chodzi przede wszystkim o to, aby dać uczestnikom możliwość
tzw. „wyśpiewania się”, aby pobudzić/zrekonstruować sferę emocjonalną, by móc współodczuć wraz z piosenką np.: smutek czy radość. Istotne są ćwiczenia melodyczno-rytmiczne oraz piosenki popularne podczas prowadzenia terapii. Uważa się, że osoba potrafiąca mówić umie też śpiewać, ponieważ śpiew pod wieloma względami jest jedynie formą zmodyfikowanej mowy. Natomiast nie każdy, kto potrafi śpiewać, potrafi też mówić. Tą kompensację wykorzystuje się w pracy nad odzyskaniem umiejętności mówienia.
Śpiew znajduje praktyczne zastosowanie w logopedii. Można zastosować go m.in. w terapii intonacyjno-muzycznej, w terapii jąkających się oraz w terapii usprawniania dzieci z trudnościami w uczeniu się.
Wczesna stymulacja percepcji słuchowej ma bardzo duże znaczenie. Służy rozwijaniu tzw. słyszenia funkcjonalnego. Jest to wczesne podjęcie wychowania językowego, po to aby dziecko mogło komunikować się za pomocą mowy werbalnej w możliwie swobodny sposób. Poprzez piosenki dzieci mogą rozwijać zdolności muzyczne. Podczas śpiewania rozwija się sprawność aparatu artykulacyjnego, doskonalimy gotowość do nauki czytania i pisania oraz rozwijamy zdolności muzyczne. Poniżej znajdują się propozycję szybkich i łatwych do wykonania instrumentów muzycznych. Są one bardzo atrakcyjne, co podczas domowych zabaw może przynieść pozytywne skutki np. zwiększenie atrakcyjności spędzania wolnego czasu (na każdym zamieszczonym zdjęciu znajduje się lista rzeczy potrzebnych do wykonania instrumentów). Tworzenie instrumentów jest bardzo dobrym sposobem na wspólne spędzanie czasu. Podczas aktywności wykorzystywanie m.in. piosenek urozmaica i wzbogaca proces edukacyjny oraz pomaga stworzyć klimat radosnej zabawy, podczas którego praca dzieci będzie przyjemnością.
Sylwia Gędziarska
logopeda