Jak powinien wyglądać typowy rozwój psychoruchowy dziecka w wieku 0-3 miesiące?

Pierwszy miesiąc życia

  • w leżeniu na plecach dziecko jest fizjologicznie asymetryczne: główka zwrócona w jedną ze stron, tułów wygięty w łuk, ale z możliwością wykonania przez dziecko skrętu głowy w prawa i lewą stronę,
  • dziecko jest w pozycji zgięciowej (rączki i nóżki) i wykonuje tzw. „ruchy masywne”, czy „tańczy” całym ciałkiem,
  • noworodek ma również zaciśnięte piąstki i silny odruch chwytny (np. zaciska podany palec),
  • kiedy pozycja noworodka jest nagle zmieniona, maluch reaguje tzw. odruchem Moro ( wygląda na przestraszonego i szybko rozkłada rączki na bok),
  • w leżeniu na brzuszku pozycja noworodka jest niestabilna: dziecko leży na przedramionach (łokcie za linią barku), policzku i zgiętych kolanach- pupa uniesiona wysoko, pomimo tego maluszek potrafi w tej pozycji dźwigać na krótko głowę, aby „ruchem dziobiącym” przekręcić na drugą stronę.

Drugi miesiąc życia

  • niemowlę w leżeniu na placach nadal jest niestabilne, ruchy rączek i nóżek wpływają na całe ciało, a ułożenie tułowia, zależne jest od ułożenia głowy (rączka i nózka po twarzowej są w wyproście, a po przeciwnej ugięte, tzw. pozycja szermierza),
  • rączki leżą jeszcze zgięte na podłożu, jednak maluch zaczyna je unosić i coraz częściej otwierać dłonie,
  • pojawia się tzw. uśmiech społeczny 🙂
  • od 6 tygodnia dziecko potrafi już skupić wzrok na pochylającej się twarzy lub przedmiocie i dobrze widzi kontrasty,
  • pozycja na brzuchu dalej jest mało stabilna, jednak nóżki zaczynają się prostować i łokcie wysuwają się do przodu, a pupa jest niżej nad podłożem,
  • niemowlę potrafi chwilowo utrzymać główkę w symetrii pod kątem ok 45 stopni.

Trzeci miesiąc życia

  • niemowlak leży stabilnie, plecki przylegają do podłoża na całej długości, a rączki i nóżki są uniesione,
  • pojawia się symetria głowy i tułowia (nosek, broda, mostek, pępek i spojenie łonowe tworzą linię),
  • dziecko potrafi już złączyć rączki w linii środkowej, wkładać do buzi i bawić się nimi 🙂
  • maluch potrafi także wodzić wzrokiem za zabawka bez poruszania główką, natomiast kiedy ją obróci na bok, tułów pozostaje w symetrii (tzw. izolowane ruchy głowy),
  • 3 miesięczne dziecko leży stabilnie na brzuszku (bez trudności): głowa swobodnie i symetrycznie uniesiona nad podłoże, symetryczny podpór na przedramionach, łokcie w linii barków, pupa jest na podłożu, bioderka wyprostowane lekko odwiedzione, kolanka zgięte.

SYGNAŁY ALARMOWE:

  • niemowlę bardzo mało się rusza, nie unosi rączek i nóżek w 3 m.ż.,
  • prężenie i mocne odgięcia główki, trudności z ubieraniem i pielęgnacją,
  • usztywnienie rączek i/lub nóżek, po 8 t.ż. piąstki są mocno zaciśnięte,
  • główka i/lub tułów zwrócone tylko lub głównie w jedną ze stron,
  • trudności z unoszeniem głowy nad podłoże,
  • brak symetrii głowy i/lub tułowie pod koniec 3 m.ż.,
  • brak lub słaby kontakt wzrokowy, bark uśmiechu społecznego i wodzenia wzrokiem za zabawką w 3 m.ż.,
  • problemy ze ssaniem i/lub połykaniem pokarmu, usta zazwyczaj są otwarte, z widocznym językiem.

Katarzyna Rutka

fizjoterapeuta dziecięcy