Większość z nas rodzi się zdrowa, z pełnym zasobem energii. Kiedy dorastamy, odpowiedzialność za utrzymanie jej oraz dobre samopoczucie spada na nas samych.
Jaka forma ruchu jest najlepsza w profilaktyce zdrowia, pozwalająca zachować elastyczność ciała, poprawiająca równowagę, redukująca stres oraz korzystnie wpływająca na układ oddechowy, słowem pozwalająca zachować harmonię ciała i umysłu?
Jedną z takich form ruchu jest joga. Ciało lubi ruch i potrzebuje ruchu, żeby dobrze funkcjonowało. Joga daje nam możliwość ruchu we wszystkich płaszczyznach, korygując postawę ciała.
Ale joga to nie tylko ruch. To także oddech, skupienie, relaks.
„…Joga to zatrzymanie poruszeń umysłu…” /Sutra 1.2, Patańdźali/
Jogę praktykować może właściwie każdy – nie ma ograniczeń jeśli chodzi o wiek i stan zdrowia, niemniej zawsze warto skonsultować się z nauczycielem, żeby dopasował lub skorygował ćwiczenia i opcje.
W szczególności, jeśli:
- Masz osteoporozę;
- Chorujesz na nieuregulowane ciśnienie oraz choroby układu krążenia;
- Chorujesz na zespół cieśni nadgarstka;
- Masz przepuklinę kręgosłupa;
- Jesteś w ciąży;
Rozpoczęcie praktyki lub powrót do niej po kontuzji, zabiegu, chorobie czy wypadku, powinno odbywać się po konsultacji z lekarzem.
Pattabhi Jois, twórca stylu jogi Ashtanga w temacie przeciwwskazań do praktykowania jogi zwrócił uwagę na jeszcze jeden potencjalny problem: „Każdy może praktykować. Młody człowiek może praktykować. Stary człowiek może praktykować. Bardzo stary człowiek może praktykować. Chory człowiek może praktykować. Człowiek, który nie ma siły może praktykować. Wyjątkiem są leniwi ludzie; leniwi ludzie nie mogą praktykować.”
Jest wiele stylów jogi, współcześnie powstaje ich coraz więcej, wychodząc naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom praktykujących.
Wśród klasycznych możemy wyróżnić jogę:
- hatha – klasyczny styl, od którego wywodzą się wszystkie, które obowiązują obecnie – źródło wszystkich stylów jogi; koncentruje się na statycznych pozycjach; przejścia w pozycjach są wolne. Hatha joga to praktyka równoważąca ciało i umysł: „ha” reprezentuje aspekt słońca i symbolizuje energię życiową, „tha” reprezentuje aspekt księżyca i symbolizuje wycofanie zmysłów i skierowanie uwagi do środka;
- ashtanga – polega na wykonywaniu tej samej sekwencji asan; jej twórcą był wspomniany wcześniej Pattabhi Jois; jej tempo jest większe niż w hatha jodze, jest także bardziej wymagająca;
- vinyasa – dynamiczna, koncentrująca się połączeniu oddechu z ruchem; przejścia między asanami są płynne; bywa nazywana medytacją w ruchu, ale mocno osadzona jest w praktyce fizycznej;
- Iyengara – styl statyczny, charakteryzuje się długim staniem w pozycjach oraz koncentracji na detalach; cechuje ją precyzyjne ułożenie ciała w asanach oraz użycie pomocy do jogi – kostek, pasków, kocy, krzeseł; nazwa pochodzi od jej twórcy – B.K.S Iyengara;
- kundalini – skupia się ona na uwolnieniu energii kundalini; większość asan jest siedzących; praktykuje się podczas niej śpiewanie mantr oraz pranajamę /techniki oddechowe;
- yin – stosunkowo młody styl /powstała w latach 70/80tych XX w/, aczkolwiek jej źródła sięgają czasów ponad 4000 lat temu; skoncentrowana na dotarciu do głębszych tkanek: powięzi, więzadeł, ścięgien, stawów – stąd też czas w pozycjach jest długi /od 2 min do nawet 20min/, a zakres wejścia w pozycję na max 40-60%.
Jak widać wybór jest ogromny – ale najważniejsze to zacząć, spróbować który styl jest najodpowiedniejszy i który przynosi radość z praktykowania.
A warto praktykować, ponieważ wśród korzyści wymienia się:
- poprawa postawy;
- poprawa samopoczucia;
- pomaga wpływać na te struktury mózgu, dzięki czemu zmniejsza nadwrażliwość ciała na ból;
- regulacja ciśnienia;
- elastyczność ciała;
- poprawa trawienia oraz odporności;
- redukcja stresu oraz wsparcie leczenia depresji.
Źródła:
„JOGA, ruch-oddech-relaks” Janusz Szopa, Joanna Górna
„Joga dla kobiet w ciąży” Ewa Jaros, Basia Lipska
„Psychologia Jogi. Wprowadzenie do Jogasutr Patańdźalego” Maciej Wielobób
„Yin Joga. Najspokojniejszy trening świata” Bernie Clark
www.portaljogi.pl
Marta Germańska – Skrzyńska
instruktor fitness