Terapia zajęciowa skupia się na poprawie zdolności pacjenta do wykonywania codziennych czynności. Może obejmować naukę nowych umiejętności, dostosowanie technik do ograniczeń pacjenta, a także pomoc w adaptacji dostępnych narzędzi i urządzeń pomocniczych. Specjaliści dziedziny rehabilitacji coraz częściej koncentrują się na funkcjonowaniu pacjenta w środowisku domowym, odchodząc od tradycyjnych środowisk opieki zdrowotnej. W ramach terapii zajęciowej, terapia ręki stanowi istotną podkategorię skupiającą się na funkcjonowaniu i zaburzeniach kończyny górnej.
Ręka jest narzędziem umożliwiającym wykonywanie podstawowych czynności życia codziennego, takich jak ubieranie się, spożywanie posiłków, dotykanie, gestykulację czy komunikację. Każda z tych czynności wymaga złożonej koordynacji ruchów, które mogą być zakłócone nawet przez niewielkie ograniczenia. Terapia ręki wymaga nie tylko dogłębnej wiedzy na temat anatomii, ale także holistycznego podejścia do pacjenta, który ma być poddany terapii. Obejmuje ona szereg różnych metod i technik, które są dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, mających na celu poprawę funkcjonowania ręki, zwiększenie zakresu ruchu, siły, koordynacji oraz wytrzymałości.
- Ćwiczenia wzmacniające (poprawa siły mięśniowej, stabilność stawów oraz koordynacja ruchów)
- Ćwiczenia funkcjonalne (poprawa umiejętności wykonywania czynności)
- Edukacja pacjenta (nauka o anatomii ręki, zrozumienie procesu gojenia, nauka prawidłowych technik ruchowych, sposoby radzenia sobie z bólem i dyskomfortem)
- Terapia ciepłem i/lub zimnem (rozluźnienie mięśni, poprawa krążenia, zmniejszenie bólu)
- Ortezowanie (ochrona ręki po urazie, korekcja deformacji czy poprawa funkcji)
- Terapia manualna (poprawa ruchomości i funkcji, zmniejszenie bólu)
Wszystkie te metody, choć różne, są ważnym elementem holistycznego podejścia do terapii ręki. Wybór odpowiednich metod zależy od indywidualnego stanu pacjenta, jego celów i potrzeb, a także od charakterystyki konkretnej dysfunkcji. Ręka odgrywa kluczową rolę w wykonywaniu codziennych czynności w domu, pracy czy szkole, a jej dysfunkcja może prowadzić do znaczących ograniczeń w zakresie samodzielności i jakości życia.
Ewelina Szczotka
terapeutka zajęciowa, terapeutka ręki