Skoliozą nazywamy boczne skrzywienie kręgosłupa gdy kąt skrzywienia mierzony metodą Cobba wynosi powyżej 10 stopni (mierzony na zdjęciu rentgenowskim). Zaznaczyć należy, że skolioza jest deformacją która obejmuje skrzywienia we wszystkich anatomicznych płaszczyznach ciała człowieka:
- czołowej: obejmuje lewostronne i prawostronne skrzywienie boczne,
- strzałkowej: charakteryzuje się nadmierną lordozą w odcinku lędźwiowym i nadmierną kifozą piersiową,
- poziomej: występuje rotacja oraz torsja kręgów względem siebie.
Etiologia choroby nie jest w pełni jasna. Najczęściej skolioza idiopatyczna ujawnia się w okresie szybkiego wzrostu kręgosłupa.
Czy moje dziecko ma skoliozę?
Odpowiedź może paść dopiero po przeprowadzeniu badania klinicznego postawy i wykonaniu zdjęcia RTG kręgosłupa (najlepiej całego kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej i bocznej z uwzględnieniem stawów biodrowych).
Badanie kliniczne postawy czyli prościej mówiąc ocena postawy dziecka odbywa się u fizjoterapeuty. Natomiast prześwietlenie kręgosłupa zleca lekarz.
Dlaczego warto przyglądać się swojemu dziecku?
Poza samą deformacją, która wpływa na estetykę ciała dziecka należy pamiętać, że skolioza jest poważną chorobą kręgosłupa, która wpływa na szereg dolegliwości:
- Zniekształcenie klatki piersiowej wpływa na wewnętrzny układ narządów (serce i płuca),
- Dziecko może odczuwać bóle kręgosłupa,
- Pod względem psychologicznym może wpływać na niską samoocenę lub wycofanie społeczne,
- Oprócz tego skolioza powoduje słabszą jakość życia w przyszłości.
Obserwacja dziecka szczególnie jest zalecana, gdy coś już wzbudza niepokój. Zanim wybierzecie się na wizytę do lekarza możecie zrobić to w domu.
– Dziecko staje tyłem do Nas, kolana wyprostowane, stopy na szerokość bioder.
Na co zwracamy uwagę?
Sprawdzamy czy:
- barki, łopatki i pośladki są ustawione na równym poziomie,
- wcięcia talii są symetryczne.
– Dziecko staje do Nas przodem, kolana nadal wyprostowane, stopy na szerokość bioder.
Zwracamy uwagę czy głowa jest przechylona bardziej w którąś stronę oraz
czy oczy i uszy są w jednej linii.
– Dziecko robi skłon do przodu przy prostych kolanach.
Sprawdzamy, czy nie uwypukla się bardziej lewa lub prawa strona kręgosłupa.
– Dziecko siada.
W siadzie sprawdzamy, czy dziecko siedzi na obu pośladkach (czy jest przechylone bardziej w prawą lub lewą stronę).
Zaznaczyć należy, że nie można określić, ile wykrytych nieprawidłowości w warunkach domowych decyduje o tym czy dziecko ma skoliozę czy jej nie ma.
I do dalej?
Po odpowiedniej diagnostyce czas na odpowiednią terapię. W Polsce jedną z przodujących metod leczenia skolioz oraz wad postawy jest metoda FITS (Funkcjonalna Indywidualna Terapia Skolioz).
Metoda jest kompleksowa i obejmuje 3 etapy:
I etap – badanie i uświadomienie pacjenta,
II etap – wstępne przygotowanie do korekcji poprzez pracę manualną (fizjoterapeuta usuwa ograniczenia tkankowe),
III etap – trójpłaszczyznową korekcję w oparciu o budowanie i stabilizowanie korekcyjnych wzorców ruchowych.
Pacjent podczas zajęć wykonuje ćwiczenia sensomotoryczne, wzmacniające, i rozciągające, ale przede wszystkim dopasowuje ćwiczenia indywidualnie do potrzeb dziecka. Kluczowa w ćwiczeniach jest korekcja trójpłaszczyznowa.
Martyna Izbaner
fizjoterapeuta, terapeuta SI