9 września obchodzimy Światowy Dzień FAS, czyli Alkoholowego Zespołu Płodowego. Ma on na celu budowanie świadomości i poszerzanie wiedzy na temat syndromu, który jest cały czas bardzo dużym problemem w społeczeństwie. Nazwa ta dotyczy jednostki chorobowej obejmującej zespół nieprawidłowości występujących u części dzieci urodzonych przez matki, które spożywały alkohol w czasie trwania ciąży.
Płodowy zespół alkoholowy obejmuje objawy takie jak:
- niska waga, wzrost przed i po porodzie
- objawy ze strony OUN (zaburzenia neurologiczne, dysfunkcjonalne zachowanie, niepełnosprawność intelektualna)
- charakterystyczne cechy twarzy (małe oczodoły, wąska warga górna, wydłużona i spłaszczona środkowa część twarzy, krótki nos)
U dzieci z syndromem FAS może wystąpić nieprawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych (serca, nerek, wątroby). U większości pojawia się opóźnienie w rozwoju psychomotorycznym oraz niepełnosprawność intelektualna. Dzieci w okresie szkolnym osiągają słabsze wyniki w nauce, mają problemy z koncentracją, pamięcią, przewidywaniem konsekwencji swojego zachowania oraz nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktów z rówieśnikami.
FAS bardzo często kojarzy się jedynie z rodzinami dysfunkcyjnymi w których występuje problem alkoholowy, nic bardziej mylnego. Bywają sytuacje, że kobieta spożywa alkohol nie wiedząc, że jest w ciąży. Dlatego Płodowy Zespół Alkoholowy może pojawić się w każdej rodzinie, bez względu na status społeczny.
FAS jest chorobą nieodwracalną, nawet mała dawka spożytego alkoholu może wywołać objawy choroby u dziecka, stąd bardzo ważne jest zachowanie całkowitej abstynencji w trakcie trwania ciąży. Wczesne rozpoznanie i zdiagnozowanie problemu będzie pomocne w dobraniu odpowiedniej placówki oraz metod, które będą wspierać rozwój dziecka. Diagnoza pomaga także rodzinom i nauczycielom zrozumieć wszelkie trudności dziecka, czego efektem jest możliwość pomocy i empatycznego podejścia.
Karolina Kilijanek
psycholog dziecięcy